>> Vì sao đội vốn hơn 339 triệu USD?
>> Làm rõ nghĩa vụ vụ đội vốn 339 triệu USD
>> Khởi công tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông

Theo đó, Bộ Xây dựng cho rằng “việc lập tổng mức đầu tư và phải điều chỉnh dự án là do lỗi chủ quan của chủ đầu tư, tham vấn thiết kế, lập dự án và tổng thầu EPC”.

Văn bản do Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Phạm Khánh ký gửi Văn phòng Chính phủ yêu cầu: sau khi được Thủ tướng cho phép điều chỉnh dự án, Bộ GTVT chỉ đạo chủ đầu tư và các nhà thầu làm rõ các công việc và chi phí đã, đang thực hiện; các công việc và uổng cần đổi thay, bổ sung, trên cơ sở đó xác định giá trị hợp đồng cần điều chỉnh làm căn cứ điều chỉnh dự án, điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án...

Chiều 22-4, trong thông cáo về dự án đường sắt tỉnh thành Cát Linh - Hà Đông, ngoài những nguyên nhân cụ thể như đã nêu trong mỏng gửi Thủ tướng Chính phủ trước đó, Bộ GTVT cho rằng việc điều chỉnh thiết kế cơ sở và tổng mức đầu tư của dự án do đây là tuyến đường sắt thành phố trước nhất ở VN có quy mô lớn và tính chất kỹ thuật phức tạp, được bắt đầu nghiên cứu bẩm khả thi từ đầu năm 2004 nên các đơn vị chủ đầu tư và tư vấn lập dự án (TEDI) chưa có nhiều kinh nghiệm.

Bởi thế, thưa nghiên cứu khả thi và thiết kế cơ sở còn có những nội dung cần phải thay đổi trong quá trình thiết kế kỹ thuật và thi công sau này để thích hợp thực tế.

Đặc biệt, tổng mức đầu tư của dự án là 552,86 triệu USD được tính theo mặt bằng giá quý 1-2008, trước thời điểm dự án được duyệt (tháng 10-2008).

Từ thời điểm đó đến nay có nhiều biến động lớn về giá đầu vào cho các công trình xây dựng, làm ảnh hưởng đến tổng mức đầu tư của dự án.

Chi phí ngừa trượt giá trong tổng mức đầu tư được duyệt năm 2008 là 17%, tương ứng 69,1 triệu USD. Tuy nhiên, tính tình của chủ đầu tư và TEDI cho thấy giá cả và chế độ chính sách đổi thay nên kinh phí trượt giá cho khối lượng xây lắp phải bổ sung dự trù khoảng 134,1 triệu USD...

Về tiến độ dự án, theo Bộ GTVT, đến nay dự án đã triển khai thi công hoàn thành 286 trụ cầu/421 trụ (đạt 75%); 7 nhà ga/tổng số 12 nhà ga; hoàn tất thi công xử lý đất yếu 5,6ha/23ha trong depot, xây dựng bãi đúc và đúc được 232 phiến dầm, lao lắp được 30 phiến dầm.

Tổng giá trị khối lượng thực hành là 2.701 tỉ đồng, tương đương 31,08% giá trị dự án. Đã giải ngân 3.400 tỉ đồng, tương đương 39% giá trị dự án.

Đến nay chủ đầu tư và nhà thầu EPC cũng đã hoàn chỉnh thiết kế kỹ thuật dự toán, trình các cơ quan có thẩm quyền phê chuẩn trên cơ sở giám định của Viện Kinh tế (Bộ Xây dựng).

Song song tập hợp hoàn tất công tác phóng thích mặt bằng trong tháng 6-2014, soát tiến độ và lập lại tiến độ tổng thể chỉ đạo hoàn thành dự án vào năm 2015 và vận hành khai thác vào năm 2016.

Tuy nhiên, thông cáo của Bộ GTVT không nêu ra những tổ chức, cá nhân chủ nghĩa nào phải chịu trách nhiệm về việc chất lượng thiết kế cơ sở của dự án hạn chế phải dẫn đến điều chỉnh làm tăng tổng mức đầu tư dự án như chỉ đạo của Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải trước đó.

T.PHÙNG

Sẽ bịt dần những sơ hở...

Bàn bạc với Tuổi Trẻ, ông Lê Văn Tăng, cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu, Bộ Kế hoạch - đầu tư, cho biết hiệp đồng EPC (nhà thầu đảm trách từ tham vấn đến mua sắm, xây lắp) dù là hình thức trọn gói, chìa khóa trao tay nhưng hiện thời cũng không bắt phải khống chế ngay từ đầu tổng vốn đầu tư là bao lăm. Tùy trường hợp, chủ đầu tư và nhà thầu có thể quy định với nhau trong hợp đồng sẽ có “giá cứng” cho tuốt công trình (tức không được điều chỉnh tổng mức đầu tư) hay sẽ cho phép điều chỉnh. Nếu đã quy định “giá cứng” mà sau này chủ đầu tư vẫn cho phép tăng tổng mức đầu tư, theo ông Tăng, là sai quy định.

Đáp câu hỏi tại sao không áp quy định “giá cứng” để hạn chế việc nhiều chủ đầu tư yêu cầu tăng vốn với số tiền rất lớn, ông Tăng cho rằng hợp đồng nào cũng có ưu điểm và nhược điểm. Nếu quy định “giá cứng”, thường nhà thầu sẽ phải tính rủi ro và ngừa rất cao, đẩy tổng giá lên cao. Còn nếu hợp đồng “mở” thì giá sẽ thấp hơn nhưng sẽ phải kiểm soát rất chặt.

Dù là hình thức giao kèo nào, theo ông Tăng, để tránh phung phí phải nâng cao trách nhiệm của chủ đầu tư. Trả lời về việc nhiều nhà thầu khi đấu thầu thì đưa giá rất rẻ để trúng, sau đó tìm mọi cách, như kéo chậm tiến độ để xin tăng tổng mức đầu tư, ông Tăng cho rằng bây chừ các quy định của Luật đấu thầu, Luật xây dựng... Còn sơ hở. Ông Tăng khẳng định Luật đấu thầu mới (có hiệu lực từ ngày 1-7 tới đây) sẽ quy định chặt đẹp hơn. Chả hạn, luật mới sẽ không cho phép tăng đầu tư vượt quá tổng mức đầu tư.

Giải đáp câu hỏi liệu có khả năng chủ đầu tư câu kết với tham mưu nâng khống lên, ông Lê Văn Tăng cho biết sắp tới sẽ có quy định yêu cầu phải có cơ quan giám định xem tổng mức đầu tư có hợp lý, có cấp thiết như thế không. Nếu cần sẽ thuê tham vấn nước ngoài để làm điều này. Tuy nhiên theo ông Tăng, ngoài Luật đấu thầu, các luật khác như Luật xây dựng, Luật đầu tư công tới đây được ban hành với các quy định chặt chịa hơn sẽ hạn chế được tình trạng tăng mức đầu tư nhiều như vừa qua và hạn chế thụ động.

C.V.KÌNH